Rus işgali altındaki Ukrayna’da büyük bir baraj, geçtiğimiz Salı günü çökerek ırmağın daha aşağıda bulunan kısımlarında su baskınına neden oldu. Birçok uzman, bu çökmenin büyük ekonomik ve insani maliyetin yanı sıra, sadece Ukrayna için değil komşu ülkeler için de uzun vadeli çevresel sonuçlar doğuracağından korkuyor.
Olay, 6 Haziran sabahı Ukrayna’nın güneyinde Rus ordusunun denetimi altındaki Dinyeper Irmağı üzerinde bulunan Kakhovka barajı ve hidroelektrik santralinde meydana geldi.
Bath Üniversitesi Mimarlık ve İnşaat Mühendisliği Kısmı’nda kıdemli öğretim vazifelisi olan Dr. Mohammad Heidarzadeh mevzu hakkında yaptığı yorumda “Kakhovka Barajı, yaklaşık 18 milyar metreküplük muazzam bir rezervuar su kapasitesi ile rezervuar kapasitesi açısından dünyanın en büyük barajlarından biridir. Karşılaştırma için İngiltere’deki en büyük baraj rezervuarından 90 kat daha büyük” dedi ve ekledi: “Bu barajın yıkılmasının mutlaka sadece Ukrayna için değil, komşu ülke ve bölgeler için uzun vadeli kapsamlı ekolojik ve çevresel olumsuz sonuçları olacağı açıktır.”
Kaosu yakalayan dramatik uydu manzaralarında görüldüğü üzere, çökme aşağı tarafta bir su tufanını özgür bıraktı. Bu suyun, etkilenen ekosistemlerde geri dönüşü olmayan değişikliklere neden olabilecek enkaz, kirleticiler ve tehlikeli kimyasallarla kirlenmiş olmasından korkuluyor.
Kakhovka Rezervuarı, Ukrayna ve Avrupa’daki en büyük sulama sistemi için bir su kaynağı olarak hizmet verdiğinden ötürü, bu yıkılmanın etraftaki bölgede derin tesirleri olabilir.
Greenpeace tarafından yapılan açıklamada, “Dökülen motor yağı, onunla temas eden bitki ve hayvanlara ziyan verebilir, fakat uygun kıymetlendirme lakin su düzeyi düştükten ve bilim insanları bölgeyi değerlendirdikten sonra yapılabilir” dedi.
Ukrayna Devlet Lideri Volodymyr Zelensky, olay için “Rus teröristleri” suçladı ve olayı “Avrupa’da on yıllardır yaşadığı en büyük insan imali etraf felaketi” olarak nitelendirdi. Rusya sorumluluğu inkar etmedi, lakin Batı’nın “her şey için Rusya’yı suçlamak üzere tükenmeyen bir arzusu” olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, barajın yıkımını “muazzam bir insani, ekonomik ve ekolojik felaket” olarak nitelendirdi. Ayrıyeten, şimdiden en az 16.000 kişi konutlarını kaybettiğini ve çok daha fazlasının konutlarından ayrılmak zorunda kalmasının beklendiğini de belirterek BM’nin lokal halka su arıtma üniteleri ve sanitasyon tedbirleri sağlamak zorunda olduğunu da kelamlarına ekledi.
Zaporizhzhia nükleer santrali tehlikesi
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan ve soğutma için rezervuar suyunu kullanan Zaporizhzhia nükleer santrali hakkında da telaşlar bulunuyor. Neyse ki uzmanlar, yıkımın üstünde kaldığı için bir tasa kaynağı olmaması gerektiğini düşünüyor.
