Eğer eşinizle beraberken telefonunuza sıklıkla bakıyor ve onunla pek sohbet etmiyorsanız, bu alışkanlığınızı bırakmayı düşünmenizde fayda var. Yeni bir çalışma, nizamlı bir halde sohbet etmek yahut eşinizi dinlemek yerine telefona bakmanın mutlu bir evlilik için makus bir haber olduğunu söylüyor.
İngilizce’de “telefon – phone” ve “küçümseme – snub” sözlerinin birleştirilmesiyle “phubbing” olarak isimlendirilen bu durum, insanlardan çok akıllı telefonlara daha fazla ilgi göstermeye yönelik çağdaş eğilimi tanımlamak için ortaya atıldı. Ne yazık ki bunun Türkçe bir karşılığı yok. Bir dizi çalışma, insanların tam olarak neden bu davranışı gösterdiğinin temeline inmeye çalıştı.
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi’nden bir çift psikolog, sistemli olarak phubbing yapan evli çiftlerin, yapmayan çiftlere nazaran evlilik doyumunun daha düşük olduğunu gösteren ispatlar buldu. Suat Kılıçarslan ve İzzet Parmaksız, Computers in Human Behavior mecmuasında yer alan çalışmalarında, Türkiye’deki evli çiftlere anketler gönderdiler ve geri dönenlerin sonuçlarını derlediler.
Bu yeni uğraşta, araştırmacılar phubbing’in evlilikler üzerindeki tesirini araştırdılar. Öğrenmek için, bir evlilikteki yakınlığı telefon kullanımıyla ilişkilendirmek için anketler oluşturdular. Yüzlercesini Türkiye’deki evlilere gönderdiler ve neredeyse yarısı erkek yarısı bayan olmak üzere 712 adedini geri aldılar.
Yaş ortalaması 37 idi. Araştırmacılar bir model buldular; evlerinde daha fazla phubbing olduğunu bildiren çiftler birebir vakitte evliliklerinden daha az memnuniyet bildirdiler.
Evlilik doyumu ve phubbing
Daha evvelki raporlara nazaran phubbing, zayıf evlilik doyumunun kıymetli bir göstergesiydi. Müellifler makalelerinde “Bu araştırma sonucunda phubbing davranışının evli bireylerde evlilik doyumunun yanı sıra ferdî âlâ oluşu da literatürdeki çalışmalara emsal halde etkilediği anlaşılmıştır” diye açıklıyorlar.
Araştırma, yetişkinlerin %75’inin eşe karşı phubbing’i kaba bir davranış olarak gördüğünü söylüyor.
Ancak bu çalışmanın kimi sınırlamaları olduğu da belirtiliyor. Bilgiler, her vakit önyargı mümkünlüğünü açık bırakan bir halde iştirakçilerin kendi bildirimlerini temel alıyordu. Araştırmanın tasarımı da, düşük evlilik doyumu puanlarının, araştırma kapsamında yer almayan evvelki tecrübelerle ilgili olma mümkünlüğünü dışlamayı zorlaştırıyordu. Muharrirler, bu çalışmanın tüm iştirakçileri Türkiye’nin İç Anadolu bölgesinden olduğu için, gelecekteki araştırmaların ülkü olarak farklı demografik bilgileri içermesi gerektiğini de belirtiyorlar.
Çalışma, Computers in Human Behavior’da yayınlandı.
